कामाख्या

एकान्तपक्षे अनुबन्धसहिते बोधकतायाः स्वीकारेण काणोरसारूपत्वमिति तत्प्रवृत्तिः। ननु वासरूपसूत्रे औपदेशिकस्यासारूप्यस्य ग्रहणेऽसरूपग्रहणं व्यर्थम्। तत्र सर्वस्यैवासारूप्येण व्यावर्त्यालाभात् प्रायोगिकस्य चासारूप्यस्य लक्षणप्रवृत्तिम्विना निश्चितप्रयोगज्ञानाभावेनाज्ञानादिति चेन्न, 'मूर्तौ घन' इति घनादेशसन्नियोगशिष्टेनापा 'हलश्च वध' इति वधादेशसन्नियोगशिष्टस्यापो विकल्पेन बाधाभावायासरूपग्रहणस्य चारितार्थ्यात् । यदि च तावन्मात्रप्रयोजनकत्वे हनश्चवधोऽमूर्ताविति न्यासेन बाध्यबाधकभावाभावकल्पनान्न दोष इत्युच्यते तर्हि 'तुन्दशोकयो: परिमृजापनुदो'रितिविहितकेन इगुपधलक्षणकस्य वैकल्पिकवैकल्पिकबाधाभावाय तत्। वैकल्पिकबाधे हि विकल्पेन समासापत्तिरिति तत्त्वम्। परिभाषातः पूर्वं स्वविशिष्टत्वम् स्वसरूपत्वम्। वै. स्वघटक यावद्वृत्तिश्रावणप्रत्यक्षविषयतावच्छेदकधर्मवद्घटितत्व स्वटकवृत्तिश्रावणप्रत्यक्षविषयतावच्छेदक-धर्मवदघटितत्वोभयसम्बन्धेन। परिभाषाबलेन तु धर्मेऽनुबन्धावृत्तित्वन्देयमित्यन्यत् सुगममिति दिक्॥८॥