​

कामाख्या

अवयवप्रसिद्धेः। अवयवशक्तिग्रहसहकृतसमुदायशक्तिग्रहात्। समुदायप्रसिद्धिः। अवयवशक्तिग्रहानपेक्षसमुदायशक्तिग्रहः। एवं च शुद्धरूढार्थवाचको जननी बोधको यो मातृशब्दस्तस्यैव स्वस्रादिषु ग्रहणम्। परिच्छेतृवाचकस्तु प्रकृतिप्रत्ययशक्तिग्रहसहकारेणार्थबोधकोऽतो न गृह्यते। एवं च यादृशः प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावः फलितस्तमाह योगजेति। योगोऽवयवशक्तिग्रहजन्यावयवार्थोपस्थितिस्तज्जन्यो यो बोधस्तस्मिन्। तदनालिङ्गतेति। योगार्थसहकृतत्वमित्यर्थः। तेन पङ्कजपदात् पङ्कजनिकर्तृपद्ममित्याकारकबोधाङ्गीकारेऽपि न क्षतिः। तत्र रूढिजन्या या रूढ्यर्थनावच्छेदकपद्मत्वप्रकारकोपस्थितिः तस्या अवयवशक्तिग्रहजन्यावयवार्थोपस्थितिसहकृतत्वात्। रथकारेति। रथं करोतीति व्युत्पत्त्या रथकारोऽग्निनादधीतेत्यत्र रथकारपदबोध्यः कश्चन ब्राह्मणः उत रूढः संकरजातीय इति पूर्वपक्षे पूर्वोक्तप्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावेन रूढस्यैव ग्रहणमिति सिद्धन्तितम्। पूर्वोक्तप्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावानभिज्ञस्योक्तिं खण्डयति कश्चिदिति। तथासतीति। धातुचतुष्टयस्य ग्रहणेऽभिप्रेते सति इत्येववदेत्। असन्देहायेति शेषः॥१०७॥